Je hebt het allemaal wel eens gevoeld. Dat gevoel van medelijden wanneer het keihard regent of stormt en jij lekker droog in de auto zit, kijkend naar een vogel die zijn uiterste best doet om tegen de wind in te vliegen. Je ziet hem struggelen, maar er is niks wat je kan doen om hem te helpen. Je zou het niet zeggen maar vogels zijn meer stormbestendig dan je denkt. Zo hebben ze verschillende trucjes om heftige regen en harde windslagen te overleven. Juist doordat vogels klein zijn kunnen ze makkelijk schuilen. Dit doen ze vaak in een heg of aan de windstille kant van een boom.
Vogels voelen de bui al hangen
Wist je dat vogels aanvoelen wanneer er een storm op komst is? Meeuwen voelen bijvoorbeeld aan de luchtdruk dat er storm op komst is. Het is voor vogels wel fijn om wat vlees op hun botten te hebben als zo’n storm langer aanhoudt. Als je zelf in keiharde wind naar de supermarkt moet lopen voor je avondeten dan baal je ook als een stekker. Zo is het ook voor vogels niet fijn om tijdens harde wind opzoek te gaan naar eten. Dit is dan veel moeilijker. Daarom stouwen vogels zich doorgaans lekker vol voordat de storm begint.
Kijk bijvoorbeeld naar de Amerikaanse ecoloog Gary Langham. Hij merkte op dat de vogels in zijn achtertuin dagenlang bezig waren met het verzamelen van voedsel. Ze trotseerden hier wind en regen voor. Dit was wel apart gedrag, aangezien vogels zich normaal gesproken schuilhouden met zulk weer. Wat bleek? Een aantal dagen later deed de dodelijkste orkaan van 2012 zijn intrede. Orkaan Sandy.
Hoe weten vogels dat er storm op komst is?
Ja, het antwoord op die vraag is nog niet helemaal duidelijk. Waarschijnlijk kunnen bepaalde vogels het infrageluid oppikken. Dit zijn trillingen met een enorm lage frequentie. Wij kunnen die dus niet horen. Aan dat infrageluid kunnen vogels een storm horen aankomen die pas een paar dagen later over hun leefgebied heen raast.
Ecoloog Henry Streby ontdekte ooit dat een groep geelvleugelzangers wel 1500 kilometer had gevlogen om aan een storm te ontkomen. Deze vogels blijven normaal gesproken in Tennessee om een nestje te maken. Maar besloten ze richting Florida te vliegen tijdens het broedseizoen. Wat denk je? Een paar dagen later kreeg het Midden-Westen van Amerika het zwaar te verduren met wel 84 tornado’s. De groep vogels kwam weer terug nadat de storm voorbij was.
Stevige klauwtjes
Mussen, vinken en kraaien zijn zangvogels. Wanneer er een storm op komst is ontvluchten ze niet altijd hun huis om opzoek te gaan naar een schuilplek. Ze gebruiken namelijk hun klauwtjes. Hiermee houden ze zichzelf vast aan takken, hekjes en stroomdraden. Je denkt misschien: ‘Zulke klauwtjes zijn toch helemaal niet stevig? Dan waaien ze toch gewoon weg?’ Maar niets is minder waar. Die klauwtjes zijn namelijk sterker dan je denkt. De klauwtjes van een vogel vouwen zich heel precies om een bepaald oppervlak. Pas wanneer de vogel denkt dat het tijd is om verder te vliegen gaan de klauwtjes weer open. Een vogel waait dus nooit zomaar weg. Zit een vogel op een tak die vervolgens afbreekt? Ja, dan waait hij wel weg maar dat is ook een uitzondering.
De locatie van de vogel tijdens de storm is van belang
Vaak weten vogels wel wat ze moeten doen wanneer een storm aanbreekt. Maar heel af en toe gaat het wel eens mis. Waarom? Stel, ze bevinden zich boven de oceaan wanneer het begint te stormen. Dan is de kans groot dat ze onwijs veel kilometers de verkeerde kant op waaien. Tijdens de orkaan Sandy kwamen er bijvoorbeeld veel oostelijke bospiewies in Canada terecht, terwijl ze eigenlijk naar Zuid-Amerika moesten. Gelukkig hebben deze vogels een goed richtingsgevoel waardoor ze na de storm hun weg naar huis vervolgde.
