“Alles ist aus dem Wasser entsprungen“, ofwel “Alles is uit het water ontsprongen”. Zo begint het gedicht van Johann Wolfgang von Goethe. Een zin die de spijker op zijn kop slaat in Schwäbische Alb, een regio in het zuiden van Duitsland. De natuurlijke oorsprong is namelijk nog steeds duidelijk zichtbaar in deze regio. Zo’n 160 miljoen jaar geleden, in het Juratijdperk, was dit een koraalrif. Het zeewater is inmiddels verdwenen, maar de sporen van het rif kenmerken nu nog steeds het natuurschoon op deze plek. Denk aan grillige, wit-grijze kalkstenen rotsen, maar ook aan de natuurlijke rivierdalen met z’n idyllische rivierpaden en de vele grotten die je overal kunt vinden. Je kunt je vast voorstellen dat deze elementen perfecte ingrediënten zijn voor toffe outdoor activiteiten. We zetten er een aantal voor je op een rijtje.
Schwäbische Alb; een geologisch hoogstandje
De tijd heeft niet stilgestaan in het Duitse Schwäbische Alb. Door de jaren heen is het landschap er namelijk flink veranderd. Miljoenen jaren lang was het een zee, die zich 50 miljoen jaar geleden terugtrok, waardoor de kalkstenen zeebodem achterbleef. Tegenwoordig vormt die zeebodem een bergketen van rond de 1000 meter hoogte, die eigenlijk meer op een hoogvlakte lijkt. Maar dan eentje met vele scheuren, ondergrondse rivieren en grotten. Kalksteen is namelijk oplosbaar in water, waardoor regen er zijn weg doorheen vindt. Daardoor zijn er nauwelijks meren en rivieren te vinden. Op een paar uitzonderingen na, maar daarover later meer. De vele grotten werden in de prehistorie volop bewoond, waardoor in deze regio een aantal van de oudste menselijke artefacten werden gevonden, waaronder 30.000 jaar oude standbeelden, een watervogel, mammoet en een paardenkop. In 2004 is er nog een fluit gevonden die zo’n 37.000 jaar geleden is gesneden uit de slagtand van een mammoet uit de ijstijd.
Leef je uit in het Donautal
De Schwäbische Alb wordt begrensd door twee rivieren. In het zuidoosten door de Donau en in het noordwesten door de bovenste Neckar. Die eerste omgeving, het Donautal, staat ook wel bekend als de Schwäbische Grand Canyon. Met 2857 kilometer is de Donau de grootste rivier van de Europese Unie. In de Schwäbische Alb is de rivier nog jong. Het water vindt er al kronkelend zijn weg, met alle bijbehorende natuurpracht als gevolg. Het graaft zijn weg in het Juragesteente en laat witte kliffen, grote kloven en grillige rotswanden achter. Zowel op als rondom de rivier is daardoor van alles te doen. Van prachtige hikes tot avontuurlijke klimparcoursen en toffe mountainbikeroutes. Maar wil je het dal ultiem beleven, dan raden we aan voor een kanotocht over de Donau te gaan.
Waan je in vroegere tijden in het Lautertal
Nog zo’n mooie omgeving is het Lautertal, waar de rivier de Lauter doorheen stroomt. De Lauter is een wat kleinere rivier, die uiteindelijk in de Donau uitmondt. Dit ook al wonderschone deel van de Schwäbische Alb staat wederom bekend om de kalkstenen rotsen en de vele bijbehorende grotten. Daarnaast vind je er vele kastelen en ruïnes die een beeld geven van hoe het leven in de Middeleeuwen moet zijn geweest. Sterker nog: in de vallei van het Lautertal vind je de meeste kastelen van Duitsland. Een perfecte trail om deze omgeving te verkennen is het Eiszeitpfad Burgfelsenpfad. Hierbij loop je eerst een heerlijk stuk langs de rivier de Lauter, om vervolgens in korte tijd flink de hoogte in te gaan. Enig uithoudingsvermogen is daarbij wel handig. Eenmaal boven word je getrakteerd op prachtige vergezichten en een ruïne van een oud kasteel, waar je bovenop kunt klimmen voor een nog mooiere view over het dal.
Bewonder het wonder van Blaubeuren
Misschien wel één van de bekendste natuurverschijnselen in Schwäbische Alb is de 21 meter diepe karstbron Blautopf in Blaubeuren. Het water komt er met soms wel 30.000 liter per seconde uit de grond omhoog, waar je overigens niks van ziet, want er is geen rimpeling van het water te bekennen. Wat je wel ziet, is het wegstromen van het water in het Blau riviertje, die even verderop ook in de Donau uitmondt. De bron zelf is niet heel groot, maar wel ontzettend blauw. En dat is wat deze plek zo bijzonder maakt. Die extreem blauwe kleur wordt veroorzaakt door het kalksteen. Dat kalksteen zorgt ervoor dat het deel onder de grond misschien nog wel het opmerkelijkste is. Uiteraard heeft het water ook hier een ondergronds gangenstelsel uitgesleten, dat zo uitgebreid én gevaarlijk is dat alleen zeer ervaren en gespecialiseerde duikers er soms mogen afdalen. Houd je voeten dus lekker op het droge en geniet met je ogen van plek of maak er ook nog een kleine hike in de omgeving. Bijvoorbeeld de hike naar het Blaufels uitzichtpunt, waar je een fantastische view over het stadje hebt.
Een stukje geschiedenis van heel andere aard
Verzonken in de heuvels van de Schwäbische Alb ligt Münsingen. Een normaal Duits stadje, waar ze de afgelopen 150 jaar op opmerkelijke wijze gebruikmaakten van het landschap. Vanaf het einde van de 19e eeuw tot aan begin 21e eeuw was het plateau naast Münsingen namelijk militair oefenterrein. Terwijl het leven in de stad gewoon doorging, werd op de zogenaamde Truppenübungsplatz dagdagelijks bommen, kogels en andere munitie afgevuurd. Gelukkig kun je er vandaag de dag genieten van de stilte en rust van de bossen, weiden en bloemenvelden. Overigens wel alleen vanaf de aangegeven paden, want daarbuiten weet je nooit wat voor munitierestanten en explosieven je nog tegenkomt. De beste manier om deze plek te ontdekken is op de e-bike. Daarover binnenkort meer op The Hike. Net als over het bijzondere Biospärengebiet van de Schwäbische Alb, waar Münsingen het middelpunt van is.
Een paar extra tips om je verblijf in Schwäbische Alb nog leuker te maken:
- Slapen op Hofgut Hopfenburg bij Münsingen
Een ruime camping met uitzicht over de vallei. Heb je geen tent, camper of caravan, dan kun je overnachten in een circuswagen, roulotte, tipi of een yurt. - Eten bij Bio-Restaurant Rose in het Lautertal
Een goed restaurant (en hotel) waar gekookt wordt met lokale, biologische producten en waar ze ook creatieve vegetarische en vegan gerechten serveren. - IJs en taart eten bij Café-Confiserie Kuhn in Blaubeuren
Het is niet voor niets dat het terras hier rond lunchtijd helemaal vol zit. Al ruim 10 jaar is het de plek van Blaubeuren om een kopje koffie te drinken en een lekker taartje te eten. Ook het ijs is er verrukkelijk en ook voor een goede lunch kun je er terecht.
