Onderkoeling en bevroren lichaamsdelen kunnen enorm veel schade aanrichten. Daarnaast is er per stadium van onderkoeling een andere aanpak voor een goede genezing. We spreken van onderkoeling als de kerntemperatuur in ons lichaam onder de 36 graden Celsius komt. Zeker in de bergen kan het weer snel omslaan door de vele microklimaten. Temperaturen stijgen en dalen heel snel. Daarom is het, zeker voor de wintersporters, goed om te weten wat je moet doen in elk stadium van onderkoeling. Wil je na het lezen van dit artikel meer weten? Dan kan je altijd even contact opnemen met instanties zoals de NKBV!
Onderkoeling en bevriezing voorkomen
Voorkomen is beter dan genezen
Allereerst zorg je natuurlijk voor goede kleding. Check bijvoorbeeld eens ons overzicht van beste skijassen voor dames, voor kwalitatief goede jassen om jezelf warm te houden tijdens koude omstandigheden. Maar let op: meer kleding aandoen warmt het lichaam niet op, het isoleert alleen beter. Daarom is het belangrijk dat je op tijd een extra laagje aantrekt, want als je het koud krijgt ben je al te laat. Ga ook lekker op tijd iets eten en drinken, dit verkleint de kans op onderkoeling en bevriezing tijdens het wintersporten.
Zoals met eigenlijk alles is het beter om iets te voorkomen dan het moeten genezen. Maar hoe herken je onderkoeling en bevriezing bij iemand? Als iemand rilt of klappertandt is er al sprake van onderkoeling. De lichaamstemperatuur zit dat tussen de 35 en 36 graden Celsius. Dit is gelukkig redelijk eenvoudig op te lossen. De persoon kan dan al opwarmen in een windvrije omgeving met een lekker warm drankje of wat beweging.
Een brug te ver
Als een persoon is gestopt met rillen en klappertanden en een gedaald bewustzijn heeft, is stadium 1 voorbij en spreken we van stadium 2. Hierbij is de kerntemperatuur van die persoon gedaald tot onder de 34 graden Celsius. Als hier sprake van is moet er zo snel mogelijk het lokale noodnummer gebeld of de bergredding ingeschakeld worden. Bij stadium 2 kunnen levensgevaarlijke hartritmestoornissen optreden. Beweeg de persoon vooral niet! Koud bloed kan op deze manier verspreid worden door het lichaam en de persoon in kwestie nog verder afkoelen.
Hoe herken je bevriezing?
De meest algemene vorm van bevriezing is een bleke huid waar geen gevoel meer in zit. Deze huid is ook best pijnlijk als deze weer opwarmt. Herken je bevriezing tijdig? Dan zal het zonder schade herstellen. Herken je de bevroren huid later, is er sprake van bevriezingsletsel. Het is dan vooral zaak om het lichaamsdeel een half uur op te warmen in een bad van zo’n 40 graden Celsius. Daarnaast is het enorm belangrijk dat het deel dat bevroren is niet meer opnieuw bevriest, ontdooi het dan ook pas als je zeker weet dat het niet weer opnieuw kan bevriezen.
Hoe voorkom je bevriezingsletsel? Ten eerste is het heel erg belangrijk dat je niet gaat zweten, blijf zorgen voor een normale kerntemperatuur (niet warm en niet koud) en zorg ervoor dat je genoeg drinkt. Daarnaast is het beperken van het gebruik van medicatie die de doorbloeding van ledematen beperken, zoals bijvoorbeeld bètablokkers.
Uiteraard is het ook zaak dat je voldoende blijft eten en dat je jezelf regelmatig controleert op de verschijnselen van onderkoeling en bevriezing.
