Ga je de bergen in, dan zijn laagjes the way to go. Door middel van verschillende kledinglagen, ben je flexibel in jouw keuze. Wanneer je deze laagjestheorie goed weet toe te passen, versterken de verschillende lagen elkaar en haal je het meeste uit jouw outdoor kleding.
Van baselayer tot shell: wat, wanneer en hoe?
Ieder seizoen komen outdoor- en sportmerken met een nieuwe collectie en zo zie je door de bomen het bos eigenlijk niet meer. We behandelen in dit artikel de drie lagen die het meest voorkomen in bergsporten als trailrunning, hiken en alpinisme. Hierbij vernoemen merken de verschillende lagen in het Engels, daarom gebruiken wij ook base-. mid– en outerlayer ook wel shell genoemd. Let’s go!
Welke laag is waarvoor?
Baselayer
Het eerste wat je aantrekt is de baselayer. Deze laag zit direct op je huid en is erg belangrijk voor de regeling van je lichaamstemperatuur en vochtregeling. Wanneer jouw lichaam hard aan het werk is ontstaat er hitte. Deze hitte voert je lichaam af via de huid. Wanneer je het te warm krijgt, gaat je lichaam zweten. Je wilt dan dat het vocht snel wordt afgevoerd om irritatie te voorkomen. Als jou kleding het vocht opneemt, koelt dit jou weer snel af. De eerste functie van deze laag is dan ook: zweet management. Hierdoor helpt het eigenlijk ook direct voor de tweede functie, die van het creëren van een prettig ‘microklimaat’ vlakbij de huid. Niet te warm en niet te koud door vocht dat blijft hangen.
Midlayer
De middelste laag of midlayer heeft als hoofdtaak de warmte vast te houden. De kleding op zich maakt namelijk geen warmte, maar kan deze enkel vasthouden. Is de temperatuur buiten hoger dan jouw lichaamstemperatuur, dan heb je geen midlayer nodig. Is het koud dan geldt: hoe kouder, hoe dikker de midlayer. Kies hierbij liever voor twee dunne truien, dan voor één dikke. Zo houd je de opties open en ben je flexibeler.
Outerlayer
De outerlayer of shell is meestal de buitenste laag en heeft als hoofdtaak bescherming. Deze laag beschermt jou van de invloeden van moeder natuur. Binnen deze laag is er duidelijk een verdeling die vaak voor verwarring zorgt. Verwacht je wel wind maar geen regen? Dan ga je voor de softshell. Deze soort jas zorgt voor een winddichte buitenlaag en is over het algemeen redelijk bestand tegen een lichte bui. Verwacht je veel water van buitenaf, dan kun je het beste gaan voor een hardshell. Deze ademt vaak minder goed en verhoogt de kans dat je gaat zweten.
Lagen per sport
Iedere sport verschilt qua beweging en duur. Daarom is het van belang om de juiste kleding te kiezen voor jouw sport. Eerder gaven we al aan dat we het over trailrunning, hiken en alpinisme zouden hebben. Nou bij deze dan.
Trailrunning
Bij hardlopen is jouw lichaam hard aan het werk en genereert het heel wat hitte bij de verbranding van energie. Hierdoor ga je zweten en wil je dus kleding die goed jouw zweet kan afvoeren. Het is dan fijn dat het een stof is die wat losser zit.
Voor trailrunning kies je voor polyester als baselayer. Deze grof geweven stof voert veel vocht makkelijk af en zorgt ervoor dat je zweet niet op je huid achterblijft. Door de hoge lichaamstemperatuur hebben trailrunners geen midlayer nodig. Mocht je deze toch graag willen, kies dan voor een fleece of andere synthetische laag.
Veel renners vermijden zware regenbuien en daarom is een hardshell meestal overbodig. Je kunt het beste kiezen voor een soft- of windshell die je beschermt tegen afkoeling door harde wind. Een bijkomend voordeel is dat deze laag veel lichter is dan een hardshell, maar wel tegen een paar spetters kan.
Hiken
Bij het hiken is de intensiteit vaak lager, maar ben je langer onderweg en soms zelfs meerdere dagen. Tijdens een hike kunnen er natuurlijk intensievere stukken tussen zitten die voor veel warmte zorgen. Maar je kunt deze beter managen, doordat je meer tijd hebt om een laag uit of aan te doen.
Bij omstandigheden waarbij je niet zoveel zweet is Merinowol als baselayer erg geschikt. Zeker wanneer je dit meerdere dagen draagt. Wol houdt namelijk luchtjes een stuk minder vast dan polyester of nylon. Wel zo fris. Tegenwoordig zijn er ook polyester layers die nare luchtjes tegengaan door middel van zilver wat erin is verwerkt.
Als midlayer is Merinowol ook erg beschikt, maar fleece is ook een goede optie. Ten slotte scherm je jezelf af met een hardshell, zo ben je goed voorbereid op verschillende weersomstandigheden of een fikse plensbui.
Alpinisme
Alpinisme zit qua intensiteit tussen hiken en trailrunning in. Door het typische stop&go karakter kan de inspanning behoorlijk variëren. De meeste alpinisten kiezen voor Merino als baselayer en kiezen dit ook als midlayer. Maar als midlayer kunnen fleece of een andere synthetische isolatie ook goed werken. Soms wordt ook dons gebruikt door het lichte gewicht, maar dit isoleert weer minder wanneer het nat wordt.
Als shell wordt er vaak gekozen voor een bombproof waterdichte variant. Zo kun je kiezen voor de stevige Gore-Tex variant. Ook wordt er wel eens gekozen voor een softshell, maar deze is minder waterdicht. Wel komen er steeds meer shells die aanvoelen als een dunne shell maar toch waterdicht zijn. Hebben!
De beste keuze maken
Natuurlijk werken veel merken hard om voor ieder seizoen en weer de beste kleding te ontwikkelen. Toch ben jij de eindgebruiker en is ieder lichaam verschillend. Daarom zul je verschillende lagen moeten testen om precies te weten wat voor jou het beste werkt en wat vooral niet. Zo zit er ook een groot prijsverschil in de verschillende materialen. Merinowol is erg kostbaar en dat zie je ook terug in de prijs. Het beste is om te gaan voor kwaliteit. Je kunt beter een tweetal hele goede baselayers van Merino hebben, dan vijf baselayers van een goedkope synthetische stof. Het verschil is duidelijk voelbaar én te ruiken (na een paar dagen).
Twijfel je erg? Dan kun je het beste een winkel binnen stappen of een afspraak maken met een buitenexpert!
