Vakantiegangers die in september in de Alpen zijn om vakantie te vieren zijn vaak wel bekend met het fenomeen Almabtrieb. Dit is het moment dat de koeien de hoge alpenweides verlaten en terugkeren naar het dal om te overwinteren. Samen met de boeren en herders lopen de koeien gezamenlijk terug naar het dorp, waar ze worden onthaald door de lokale bevolking. Dit evenement gaat gepaard met de nodige tradities en feestelijkheden. Het is dus zeker leuk om zelf een keer een Almabtrieb mee te maken. Wat je zoal kunt verwachten tijdens deze eeuwenoude traditie leer je in dit artikel.
Leuke weetjes over de Almabtrieb
Stap voor stap leggen we je hieronder uit wat je tijdens een Almabtrieb kunt verwachten. Wil je direct naar een specifiek onderwerp, klik dan op één van de onderstaande links.
- Wat is een Almabtrieb?
- Wanneer is deze traditie ontstaan?
- Waarom worden de koeien versierd?
- Tradities rondom de Almabtrieb
- Wanneer vindt de Almabtrieb plaats?
- Hoe kan ik zelf een Almabtrieb meemaken?
- Bekende Almabtriebe in de Alpen
Wat is een Almabtrieb?
Als de zomer langzaam op zijn einde loopt, zo ergens in september, is het tijd dat het vee van de hoger gelegen bergweiden weer terugkeert naar het dal. Hier mogen ze nog enkele weken in de wei grazen voordat ze in de winter op stal gaan. Een Almabtrieb heeft dus vooral een praktische reden, maar door de jaren heen is er om dit fenomeen een hele ceremonie ontstaan, waarbij het gehele dorp uitloopt om zowel het vee als de boeren te begroeten. Kenmerkend voor de Almabtrieb is het versieren van de koeien met prachtige bloementooien. Het hoe en waarom achter deze tradities leggen we je in de volgende uit.
Wanneer is deze traditie ontstaan?
De oorsprong van de Almabtrieb gaat vele eeuwen terug. Hoewel de exacte oorsprong niet te achterhalen valt, is in ieder geval bekend dat Almabtriebe al in de middeleeuwen plaatsvonden. Boeren brachten in de zomer de dieren naar de alpenweide, zodat ze daar op de met kruiden begroeide weides konden grazen. De Almabtrieb was ook toentertijd al een noodzakelijk kwaad. Voor het invallen van de winter moesten de koeien weer terug naar het dal. Dat is tot op heden niet veranderd. Wat ook niet veranderd is, zijn de talloze tradities die je rondom dit gebruik vindt. Voor boeren en dorpelingen is de Almabtrieb een moment van dankbaarheid: het vee is namelijk de zomer ongeschonden doorgekomen en heeft het dorp voorzien van voedsel.
Waarom worden de koeien versierd?
Het misschien wel bekendste aspect van de Almabtrieb is het versieren van de koeien. Tijdens de lange tocht terug naar het dal worden de dieren namelijk voorzien van prachtige bloemenkransen. Ook dit is een teken van dankbaarheid: de dieren hebben de zomer zonder ongelukken doorstaan en de boeren zijn maar wat blij dat hun vee heelhuids weer mee kan naar het dal.
Misschien heb je weleens een almabtrieb meegemaakt waarbij de koeien zonder versiering naar het dal liepen. Dat komt vaker voor en heeft als reden dat tijdens de zomer één van de koeien een ongeluk heeft gehad. De koeien mogen namelijk alleen versierd worden als de gehele kudde zonder problemen de zomer heeft doorstaan. Omdat de koeien echter vaak op steile hellingen grazen en bij weer en wind buiten staan, komt het echter vaak voor dat er één of meerdere dieren zich blesseren of zelfs verongelukken.
Overigens wordt in het versieren van de koeien ongelooflijk veel werk gestoken. Vaak begint men al eind augustus met het maken van de versieringen. Kosten noch moeite worden gespaard om de bloementooi zo mooi mogelijk te maken. Het resultaat mag er uiteindelijk ook zijn: de koeien zien er namelijk met hun bloementooi fantastisch uit.
Tradities rondom de Almabtrieb
Het versieren van de koeien is slechts een klein onderdeel van de Almabtrieb. In de meeste dorpen gaat het terugbrengen van het vee namelijk gepaard met de nodige vieringen. De gebeurtenis wordt vaak begeleid door traditionele muziek, feesten en markten. Hier kun je bijvoorbeeld lokale producten kopen zoals vlees, kaas en handgemaakte producten. De boeren, en soms ook dorpelingen, dragen daarnaast traditionele klederdracht. Ook vinden er vaak nog kerkelijke zegeningen plaats, waarbij de kudde en de boeren worden gezegend. Het mooiste gedeelte is toch wel wanneer de boer samen met zijn kudde door het dorp trekt. Hier worden ze opgewacht door de dorpelingen en dagjesmensen. Staan de koeien dan eenmaal op stal of in de wei, dan is het tijd voor een feestje.
Wanneer vind de Almabtrieb plaats?
Traditiegetrouw komen de koeien in de loop van september weer terug naar het dal. Wanneer de Almabtrieb plaatsvindt is echter van dorp tot dorp verschillend. De meeste vinden echter rond half september plaats. Kijk dus goed van tevoren waar en wanneer de Almabtriebe plaatsvinden, zodat je het evenement mee kunt maken. Op deze site vind je een overzicht van een groot aantal Almabtriebe in Beieren en Tirol.
Hoe kan ik zelf een Almabtrieb meemaken?
Traditiegetrouw trekt een Almabtrieb heel wat bezoekers. In sommige dorpen in de Alpen is de Almabtrieb dusdanig populair, dat het duizenden mensen trekt. Nadat de koeien en de boeren door de straten van het dorp getrokken zijn is het daarna vaak tijd voor feest. Een Almabtrieb is dus gewoon vrij toegankelijk en kost je niks. Ben je in de Alpen op vakantie, kijk dan vooral waar en wanneer er een Almabtrieb bij jou in de buurt plaatsvindt.
Bekende Almabtriebe in de Alpen
Benieuwd welke Almabtriebe tot de bekendste en mooiste van de Alpen horen? Hieronder hebben we een aantal suggesties voor je op een rijtje gezet:
- Almabtrieb in Tirol: in Tirol vind je meerdere mooie Almabtriebe. Op deze site vind je de mooiste van de regio.
- Almabtrieb in de Allgäu: ook Beieren kent een rijke traditie als het gaat om Almabtriebe. De meeste daarvan vinden plaats in de Allgäu. Kijk op deze website voor de verschillende evenementen in deze regio.
- Het Berner Oberland: de Zwitsers zijn in alles net een beetje anders. Hier spreekt men namelijk van een Alpabzug. In het Berner Oberland vinden volgens velen de mooiste Abzüge plaats. Een overzicht van de verschillende evenementen vind je op deze website.
Ben je dus in september op vakantie in de Alpen, overweeg dan zeker om een keer een Almabtrieb mee te maken. Deze prachtige traditie met de bijbehorende feestelijkheden moet je namelijk als alpenliefhebber een keer in je leven hebben gezien.
