Wat maakt de stad Berlijn nu het bezoeken waard? Die vraag stelden wij ons ook, en tijdens onze Interrail trip beslisten we om de stad Berlijn en alle bezienswaardigheden eens met onze eigen ogen te gaan zien. Door de interessante geschiedenis is de stad een combinatie geworden van culturen en verhalen, die zich vertaald als je door de straten loopt en monumenten passeert. Vanuit Nederland zijn Berlijn en zijn bezienswaardigheden ook nog eens duurzaam bereikbaar: met de trein. We zetten onze ervaringen en tips hieronder voor je op een rij.
De geschiedenis van het groene Berlijn en haar bezienswaardigheden
Toen de Berlijnse muur in 1989 viel, trokken de Sovjets weg uit de stad Berlijn en de rest van Duitsland. Het Oostelijke deel van de stad stond grotendeels leeg en na de val stroomden de mensen Oost-Berlijn binnen. Alle verlaten gebouwen werden goedkope en soms gratis huizen en werkplaatsen. Kunstenaars, muzikanten en andere creatieve mensen uit de hele wereld trokken naar de stad, omdat ze er voor bijna niets konden wonen. Dit injecteerde een jeugdige geest in de anders zo saaie stad. Urban farming, green fashion en vegan gastronomie veranderen de voormalige industriestad Berlijn in een steeds groenere metropool.
8 duurzame trends en groene bezienswaardigheden in Berlijn
Berlijners houden van groen. Het is dan ook niet voor niets dat Berlijn zowat de meeste groene ruimtes van alle Europese steden heeft. De stad staat al lang bekend om haar stedelijke natuur: meer dan een derde van de stad is groen, waarvan de helft bos. Openbare parken zijn als verlengde huiskamers, elke bedreigde boom wordt beschermd en wie geen eigen volkstuin heeft, kan zich aansluiten bij een van de vele gemeenschappelijke tuinprojecten. Bij mooi weer zitten de parken bomvol genietende mensen met een hapje en een drankje.
Naast de traditionele nabijheid van de natuur, is Berlijn ook een stad voor duurzame trends. Er zijn vele mooie fietspaden en bikesharing concepten te vinden. Veel inwoners hebben dan ook met een zorgvuldig gekozen fiets hun auto vervangen. Het is dan ook een echte aanrader om de stad te bewonderen per fiets. We zetten een aantal mooie groene trends en bezienswaardigheden in Berlijn voor je op een rij.
#1 In actie voor het milieu
Innovatie en milieubescherming gaan in Berlijn hand in hand. Van kleine reparatiewinkels en recyclingcentra tot technologiegedreven startups, Berlijn heeft veel projecten en ideeën te bieden als het gaat om duurzaamheid. Wil je meer weten over klimaat- en milieubescherming en misschien zelf in actie komen, neem dan een kijkje op de Berlijnse duurzaamheidsbeurs Green World Tour. Leer hoe je afval kunt vermijden op het Zero Waste Berlin Festival, maak een duurzame fietstocht of gebruik de ABOUT BERLIN app om zelf nog meer groene & innovatieve plekken te ontdekken.
#2 Samen tegen voedselverspilling
Er zijn ook enkele spannende concepten in Berlijn te vinden als het gaat om het redden van voedsel. Bij SPRK Deli worden soepen, wraps of bowls bereid uit voedsel dat anders zou worden weggegooid. Het doel van de Berlijnse startup is om voedseloverschotten terug in de keten te krijgen. Als je niet graag zelf kookt, moet je voor je vakantie in Berlijn de Too Good To Go app downloaden op je smartphone. Meer dan 5000 restaurants, hotels en markten doen al mee en bieden restjes aan tegen gereduceerde prijzen.
#3 ECF Urban Farms als bezienswaardigheden in Berlijn
In de glazen kas bij de Malzfabrik, achter de vijver aan het einde van de weide, wordt verse vis gekweekt. En dat niet alleen: de zogenaamde kapitale baarzen bemesten duizenden basilicumplanten tegelijk door een slimme combinatie van aquacultuur en hydrocultuur. Dit bespaart water, kunstmest en CO2. Uiteraard worden zowel de baars als de basilicum uitsluitend ter plaatse verkocht. Op donderdag tussen 13:00 en 18:00 uur kun je ook rechtstreeks op de boerderij winkelen.
Infarm is een Berlijnse startup die met een innovatief indoor farming concept een revolutie in de voedselindustrie teweegbrengt. Je kunt de verticale landbouwkassen nu in bijna elke Edeka in Berlijn vinden, uit de schappen waarvan elke dag verse kruiden en salades worden geoogst.
#4 Bewust winkelen – Naturkaufhaus Steglitz
Het grootste natuurwarenhuis van Duitsland bevindt zich in de Schloss Strasse in Steglitz. Hier kan je op een oppervlakte van ongeveer 4.000 vierkante meter duurzame modeartikelen en milieuvriendelijke producten kopen zoals woningtextiel, natuurlijke cosmetica, tassen, educatief kinderspeelgoed en natuurlijke lekkernijen. Daarnaast kan je tijdens de rondleidingen van Green Fashion Tours Berlin een kijkje nemen achter de schermen, leer je meer over duurzame mode en maak je persoonlijk kennis met ontwerpers en winkeleigenaren.
#5 Urban gardening – Klunkerkranich
Ook de Klunkerkranich op het dak van de Neukölln-Arkaden is een bezoek waard. Op waarschijnlijk de hoogste daktuin van Berlijn, geniet je van een onovertroffen uitzicht, heerlijke kruiden en zeldzame verfplanten. De toegang tot de daktuin is gratis, en je kunt er ook genieten van koele drankjes en lekkere hapjes in de alternatieve buitenbar op het dak.
#6 Berlijns groene utopia – Tempelhofer Feld
Tempelhofer Feld, een van de grootste binnenstedelijke open ruimtes ter wereld, is de speeltuin voor jong en oud in Berlijn. Het gebied biedt een zes kilometer lange fiets-, skate- en joggingbaan, verschillende barbecueplaatsen, een hondenweide van vier hectare en een enorme picknickplaats. Af en toe grazen hier schapen of koeien. En de uitgestrekte weiden zijn een paradijs voor veldleeuweriken en andere inheemse dier- en vogelsoorten. Na de sluiting van het beroemde vliegveld Tempelhof wordt het enorme gebied nu duurzaam gebruikt. Op verschillende plaatsen in het park kun je ook leren over de bewogen geschiedenis van Tempelhofer Feld.
#7 Milieu-educatie bij de Ökowerk
Ökowerk is het oudste op de erfgoedlijst geplaatste waterleidingbedrijf van Berlijn. Meer dan 30 jaar geleden is Ökowerk begonnen om de biodiversiteit van het Grunewald met zijn talrijke biotopen te behouden. Je kunt de muren van het oude waterleidingbedrijf verkennen en leren over het waterleven, kennismaken met historische groenten en fruit in ongerepte thematuinen en zelfs een survivaltraining in de openlucht volgen. Vooral voor kinderen is de Ökowerk een unieke plek om nieuwe dingen te leren en te ervaren, een ruimte om van alles uit te proberen, te bouwen en te groeien. Ökowerk is een fascinerende plek die industriële geschiedenis en een natuurparadijs combineert.
#8 De bezienswaardigheden van Berlijn zoemen
Zoals overal ter wereld is ook het ecosysteem in Berlijn afhankelijk van bijen. Op verschillende plaatsen in Berlijn worden bijen gehouden en tegelijkertijd wordt er heerlijke honing in de hoofdstad geproduceerd. De bijenkorven zijn onder meer te vinden op het dak van de Dom van Berlijn, op het dak van het Huis van Afgevaardigden en de bank Berliner Sparkasse. Sommige bijenkorven zijn vrij toegankelijk, andere niet. Je kunt de heerlijke honing van de Berlijnse bijen ook in verschillende winkels kopen en mee naar huis nemen.
Deze bezienswaardigheden mag je niet missen tijdens een eerste bezoek aan Berlijn
Naast een groene stad, kun je Berlijn omschrijven als een broeihaven voor musea. Het museumeiland van Berlijn omvat vijf musea en het eiland zelf is UNESCO Werelderfgoed. Ook in de rest van de stad is er overal wel een museum te vinden. Met meer dan 175 musea is er voor elk wat wils.
Ook het nachtleven is een factor voor het succes van de stad. The party never stops. Het grote aantal lege gebouwen en pakhuizen na de Koude Oorlog creëerde ruimte voor gigantische clubs. Daarnaast zijn er ook underground feestjes die een paar maanden ergens verschijnen en dan weer verhuizen.
Fascinerende architecturale mix
Uitgezonderd de vele graffitiwerken, is Berlijn een tamelijk grijze stad en zijn er constant constructiewerken. Toch is de architecturale mix van Berlijn fascinerend. Naast de utilitaire gebouwen uit het communistische tijdsperk en sierlijke vooroorlogse architectuur die de oorlog overleefde of herbouwd werd, heb je nog veel hypermoderne nieuwbouw van de laatste jaren. Berlijn is geen traditionele Duitse stad om die redenen.
De wijken van het ooit verdeelde Berlijn
Berlijn is een gigantische stad met wel vijf keer de oppervlakte van Parijs, maar slechts 25% van de inwoners. Omdat de stad zo lang verdeeld was, is er geen echt ‘centrum’, zoals in de meeste steden. Er zijn verschillende wijken met elk op hun beurt een eigen centrum. Het kan tot 45 minuten duren om met de metro van het ene centrum naar het andere te gaan. Te voet alles doen is dus moeilijk, maar gelukkig is het openbaar vervoer betrouwbaar. Dat openbaar vervoer is overigens wel iets duurder dan in bepaalde andere Europese steden. We maakten een lijstje van de must-see bezienswaardigheden in de Berlijnse wijken.
Mitte
Mitte staat voor ‘het midden’ en is in essentie het historische centrum van de stad. De meest populaire bezienswaardigheden zijn hier te vinden. In Mitte vind je van alles een beetje: naast het Museumeiland, vind je er winkels, cafés, restaurants, bars clubs. En dat in een mix van ouderwetse, maar ook nieuwe en futuristische gebouwen. Al deze zaken maken ook dat Mitte het meest toeristische deel van Berlijn is, dus misschien verkies je wel te verblijven in een van de andere stadswijken.
De bezienswaardigheden van Berlijn Mitte
De Reichstag: De Reichstag dateert uit 1894 en heeft een tumultueuze geschiedenis achter de rug. Hij is verbrand, gebombardeerd en verlaten geweest, maar werd nadien herbouwd en dient nu als huis van het Duitse parlement. Er is een grote glazen koepel die je kunt beklimmen voor een prachtig 360-graden uitzicht over Berlijn en als je naar beneden kijkt zie je de plaats waar het parlement zetelt.
Het Memorial to the Murdered Jews of Europe: Dit monument, ook bekend als het Holocaust Monument, bestaat uit 2.711 betonnen kolommen die samen een doolhofachtig gedenkteken vormen.
Het Topography of Terror museum: Op deze plaats planden de nazi’s tussen 1933 en 1945 de meeste van hun misdaden. De gebouwen werden aan het eind van de oorlog verwoest, maar werden herbouwd als museum ter herinnering aan de nazimisdaden.
De Brandenburger Tor: De Brandenburger Tor werd gebouwd in 1791 en is zonder twijfel het beroemdste symbool van Berlijn. Vroeger was de poort de grens tussen Oost- en West-Berlijn, maar nu representeert het de hereniging van Duitsland.
De Fernsehturm: Deze bijzondere tv-toren werd eind jaren ’60 in Oost-Berlijn gebouwd en is nog steeds het hoogste gebouw van Berlijn. Het is een zeer toeristische plek en één van de bekendste bezienswaardigheden van Berlijn, maar als je wilt kan je naar de top gaan voor een mooi uitzicht over de stad. Er zijn ook een bar en restaurant boven, als je wat langer wilt blijven hangen.
De Berliner Dom: De Berliner Dom is niet alleen de meest indrukwekkende kerk van de stad, maar ook een van de meest gedetailleerde gebouwen van Berlijn. Het heeft een indrukwekkend orgel met 7.000 pijpen en je kan de koepel bezoeken voor een geweldig uitzicht.
Kreuzberg
Kreuzberg was ooit een thuisbasis voor immigranten, hippies, de LGBTQ+ community, kunstenaars, krakers, punkers en bohemiens. De buurt is inmiddels gegentrificeerd, maar houdt nog steeds vast aan haar andere culturele wortels. Er bruist nog steeds veel jeugdige energie door de straten, cafés, vintage winkels, geweldige bars, hippe restaurants en eetstalletjes en dat vaak tot laat in de nacht. Het is een geweldige buurt voor het nachtleven, zodat je een hapje kunt eten na het dansen tot drie uur ’s nachts. De buurt is ook vrijwel geheel bedekt met graffiti en verbazingwekkende straatkunst, wat bijdraagt aan de sfeer.
De bezienswaardigheden van Kreuzberg
German Museum Of Technology: Dit museum stelt een grote collectie historische technische voorwerpen tentoon. In de collectie zitten onder meer meer dan 25 vliegtuigen op ware grootte, boten, een Vikingschip, u-boten, raketten uit de Tweede Wereldoorlog en treinen.
Checkpoint Charlie: Hoewel dit een echte toeristenval is, loop je er waarschijnlijk toch langs. Het huidige monument ligt overigens niet op de locatie waar het echte Checkpoint Charlie lag. Neem een foto als je er langs loopt, maar het museum kun je prima overslaan. Er zijn betere musea te vinden in de stad.
Friedrichshain
Met een vibe die erg lijkt op, maar nog net iets alternatiever is dan Kreuzberg, is Friedrichshain een trendy buurt die populair is bij kunstenaars, studenten en andere jonge, hippe mensen. Straatkunst op ware grootte is overal te vinden en de meeste mensen komen om de beroemde East Side Gallery te bezoeken. De buurt is ook de thuisbasis van vele bars, boetieks, cafés en markten en heeft enkele van de beste nachtclubs van de stad.
De bezienswaardigheden van Friedrichshain
East Side Gallery: Deze openluchtgalerij toont straatkunst die is geschilderd op het langste overgebleven deel van de Berlijnse Muur. Op de muur hangen 101 schilderijen van groot formaat. Het is een van de meest bezochte bezienswaardigheden van Berlijn. Neem je camera alvast bij de hand en ga erheen.
Stasi Museum: Dit museum beschrijft de daden van de Oost-Duitse geheime politie. De Stasi bespioneerden zes miljoen van de 18 miljoen Oost-Duitse burgers. Ze hielden gedetailleerde gegevens bij over hun burgers via telefoontaps, verborgen microfoons, fotografische observatie, en vele andere methoden.
Prenzlauer Berg
In Prenzlauer Berg woont voornamelijk een leuke mix van universiteitsstudenten en jonge gezinnen. Er zijn nog wel bars en cafés open tot laat ‘s avonds, maar veel van de clubscene is naar andere wijken van Berlijn verhuisd. Mensen grappen dat Prenzlauer Berg de plek is waar de hippe kinderen uit Kreuzberg naartoe gaan om kinderen te krijgen. De buurt heeft echter nog steeds een coole vibe en je vindt er tal van geweldige restaurants, markten, biertuinen en uitstekende coffeeshops. De buurt heeft ook veel bomen, parken en groene ruimtes, perfect voor hikes.
De bezienswaardigheden van Prenzlauer Berg in Berlijn
Mauerpark: Mauerpark betekent Muurpark. Dat is logisch , want dit was vroeger het dead man’s land tussen de muren van West- en Oost-Berlijn. Hoewel het park niet bijzonder mooi is, is het nu een favoriet voor toeristen en plaatselijke bewoners. Op zonnige dagen zit het park vol met mensen die voetballen en vaak karaoke zingen. In het park is ook elke zondag een vlooienmarkt, waar je soms goede koopjes kunt vinden.
Charlottenburg-Wilmersdorf
Charlottenburg-Wilmersdorf omvat het enorme Tiergarten park en een groot shopdistrict. Vroeger lag deze wijk in West-Berlijn en nu is het een rijke buurt met veel bekende highlights. Ook voor entertainment, marktjes, bars, en restaurants kan je in het stadsdeel Charlottenburg-Wilmersdorf terecht.
De bezienswaardigheden van Charlottenburg-Wilmersdorf
Tiergarten: Dit enorme park is gelegen in het hart van Berlijn en het is een favoriete plek voor de lokale bevolking om weg te komen van de stad. Naast de vele monumenten en standbeelden die er verspreid staan, heeft het park ook vijvers, tuinen, uitgestrekte gazons, planten, bomen en wandelpaden. De perfecte plek voor een uitgebreide hike in de stad.
Olympiastadion: Dit enorme stadion werd gebouwd voor de Olympische Spelen van 1936 in Duitsland. Het werd begin jaren 2000 gerenoveerd en nu vinden er vooral sportevenementen zoals voetbalwedstrijden en grote concerten plaats.
Schloss Charlottenburg: Dit grote koninklijke paleis werd voltooid in 1699, en het is het grootste paleis in Berlijn. Veel mensen vinden de binnenkant van het paleis niet erg indrukwekkend, maar het terrein en de tuinen zijn prachtig. Het is een geweldige plek om te wandelen op een mooie zonnige middag.
De praktische kant van reizen naar Berlijn
Hoe reis je het makkelijkst vanuit Nederland met de trein naar Berlijn?
Vanuit Amsterdam Centraal zijn er dagelijks elke twee uur rechtstreekse verbindingen richting Berlijn Hauptbahnhof. In comfortabele InterCity-treinen met airconditioning doe je over de 624 kilometer iets minder dan 6:30 uur om van stadscentrum tot stadscentrum te raken. De tickets zijn beschikbaar via NS Internationaal.
Hoeveel kost een dag backpacken in Berlijn gemiddeld?
Berlijn is een goedkope stad. Bier is er goedkoper dan water, voor een lage prijs eten is makkelijk en ook je budget voor een verblijfplaats hoeft niet gigantisch te zijn. Ook daarom is Berlijn zo’n hotspot voor kunstenaars, studenten en budgetreizigers. Met een budget van € 35,- tot € 60,- per dag kom je zeker rond als je een backpackersbudget hebt, in hostels verblijft en af en toe eens zelf kookt. Als je echter in een hotel of Airbnb verblijft en veel uit eten gaat, heb je uiteraard een groter budget nodig.
Hoeveel dagen heb je nodig om Berlijn en haar bezienswaardigheden te zien?
In Berlijn is van alles te doen, maar de stad is erg verspreid. Je moet jezelf dus voldoende tijd geven om de stad te verkennen. Je kunt gemakkelijk een week in Berlijn doorbrengen. Heb je niet zo lang, dan raden we je aan om minstens vier dagen door te brengen in Berlijn om de belangrijkste bezienswaardigheden te zien. De vele wijken van de stad bieden elk op hun beurt een andere beleving.
Wat zijn de bekendste bezienswaardigheden in Berlijn?
Berlijn is een stad met een enorme hoeveelheid bezienswaardigheden. De bekendste bezienswaardigheden van Berlijn zijn de Brandenburger Tor, de Memorial to the Murdered Jews of Europe, het Reichstag-gebouw, de Fernsehturm of televisietoren van de stad, het museumeiland en de East Side Gallery. Een aanrader om Berlijn, zijn wijken en de natuur zo goed mogelijk op een korte tijd te verkennen is met een gegidste fietstour door de stad. Zo leer je met de hulp van een local de leukste plekjes van Berlijn kennen.
Welke musea mag ik in Berlijn zeker niet missen?
Je kan Berlijn omschrijven als een broeihaven voor musea. Het museumeiland van Berlijn omvat vijf musea en het eiland zelf is UNESCO Werelderfgoed. Ook in de rest van de stad is er overal wel een museum te vinden. Met meer dan 175 musea is er voor elk wat wils. Ben jij ook nog op zoek naar het ideale museum voor jou? Hier vind je een overzicht van alle musea in Berlijn.