Dit is waarom steenmannetjes schadelijk zijn voor de natuur

Je kent ze vast wel, de op elkaar gestapelde stenen die je tijdens een hike tegenkomt. Deze stapels worden steenmannetjes genoemd. Veel wandelaars vinden het leuk om de bouwwerken te maken, te volgen en te fotograferen. Maar kennen ze de oorspronkelijke functie van het stapelen wel? En wat voor effecten hebben de stapels op de natuur? Weet jij het? Wij gingen op onderzoek uit.

Wat zijn steenmannetjes?

In de wandelwereld is het een traditie om stenen op elkaar te stapelen. Deze bouwwerken noemen we ‘steenmannetjes’ en je kan ze overal ter wereld vinden. Sommige wandelaars doen het omdat het ze een gevoel van samenhorigheid geeft, anderen als een vorm van meditatie, maar de meeste wandelaars doen het zonder erover na te denken. De steenmannetjes hebben echter weldegelijk een functie. De mannetjes worden namelijk van oudsher gebruikt om een pad of heuvel te markeren. Vooral in het mistige klimaat van Engeland, Schotland, Wales of de hoogvlaktes in Scandinavië werden de stenen gestapeld. Daar waar je de paden niet of nauwelijks kan herkennen zijn deze steenmannetjes bijzonder nuttig om de weg te kunnen vinden. Wandelaars lopen dan van het ene steenmannetje naar het volgende (zichtbare) steenmannetje.

Effect van steenmannetjes op de natuur

Het lijkt een erg onschuldige traditie, toch heeft het stapelen van stenen een negatief effect op de natuur. Door het oprapen van stenen veroorzaak je schade aan de natuur. Doordat je stenen van de grond opraapt kan er erosie ontstaan. Het zand onder de steen en de plantjes die er groeien komen bloot te liggen. Als het gaat regenen kunnen deze wegspoelen. Daarnaast kan je ook de woonplaats vernielen van kleine diertjes als hagedissen, krabbetjes, insecten, etc. Dit is een slechte zaak.

Wanneer je stenen weghaalt uit een bergbeekje of rivier heeft dit dezelfde gevolgen. Onder de stenen bevindt zich een wereld van leven. Haal je ze weg, dan spoelen bijvoorbeeld de eitjes van zalmen weg en doordat de loop van de rivier verandert, kan dat dodelijk zijn voor vissen. Op steeds meer plaatsen wordt er op de alarmbel gedrukt. Rangers zijn steeds langer bezig met het afbreken van de stapels. Want zodra er één stapel staat, rijst er meteen een heel veld met alle schadelijke gevolgen van dien.

Laat de natuur de natuur

Een tweede reden om de steenmannetjes achterwege te laten is omdat het dwars staat op een aantal ongeschreven regels van de natuur. Eén van die regels luidt: ‘Take nothing but photographs, leave nothing but footprints‘. We trekken allemaal de natuur in om even een frisse neus te halen en te ontspannen na een drukke dag. Het is heerlijk om je even te bevinden in een omgeving gecreëerd door moeder natuur. Dat gevoel verdwijnt al gauw wanneer je continu herinnerd wordt aan de mensen die je voorgingen. Je zou kunnen zeggen dat de steenmannetjes het landschap verpesten. Wat dat betreft zijn de stapels net zo kwalijk als graffiti. Geniet dus van de natuur, maar hou het leave no trace-principe in acht.

Verdwalen door steenmannetjes

Een derde reden is er één die het doel van de steenmannetjes voorbij streeft. Sterker nog, het werkt averechts. De steenmannetjes hadden namelijk oorspronkelijk als doel om wandelaars in natuurgebieden de weg te wijzen. Vandaag de dag hebben ze die functie op afgelegen plaatsen nog steeds. Maar, wanneer er te veel stapels worden gebouwd weten wandelaars niet meer welke de juiste route aangeven. Hierdoor kunnen ze verdwalen. Plaats daarom nooit zomaar voor de lol een steenmannetje als je niet weet waar je mee bezig bent.

Stenen stapelen wordt verboden

Al deze redenen bij elkaar zorgen ervoor dat de mannetjes op sommige plaatsen verboden worden. Dit gebeurt al in plaatsen als: Snowdonia in Wales, IJsland, Isle of Skye in Schotland en Aruba. Wat vind jij daarvan? Ben je het hier mee eens? Laat het ons weten in de reacties.